بررسی ارزش تشخیصی میزان ca ۱۲۵, ca ۱۹-۹, ca ۱۵-۳ مایع پلور در افتراق افیوژن پلورال بدخیم از خوش خیم

سابقه و هدف: سالانه حدود یک میلیون نفر در جهان دچار تجمع غیرعادی مایع در پرده جنب (pleural effusion) می شوند. شایع ترین و مهم ترین علل آن شامل بیماری ها عفونی و بدخیمی ها می باشد. از آن جایی که بسیاری از تومورهای بدخیم بدون درگیری مستقیم فضای پلور سبب پیدایش افیوژن پلورال می گردند، بررسی سیستولوژیک مایع پلور در این حالات از حساسیت پایینی برخوردار است. امروزه تحقیقات فراوانی به منظور رفع این نقص در حال انجام است که بررسی نشانگرهای تومورال موجود در مایع پلور از جمله آن ها می باشد. هدف از انجام این تحقیق، بررسی ارزش تشخیصی میزان ca125،ca 19-9 و ca15-3 مایع پلور در افتراق افیوژن پلورال بدخیم از خوش خیم می باشد.مواد و روش ها: در این بررسی از 100 بیمار بستری در بیمارستان امام خمینی ساری ( طی سال 83-82) که دارای افیوژن پلورال بودند، پس از انجام توراکوسنتز، مایع پلورال تهیه گردید. 10- 5 سی سی نمونه به مدت 10 دقیقه با دور 2000 بار در دقیقه سانتریفوژ گردید. مایع سربار در منهای 20 درجه منجمد گردید و پس از جمع آوری تمامی نمونه ها، میزان سه نشانگر تومورال ca 125, ca 19-9, ca 15-3 با استفاده از کیت can ag و تکنیک elisa در هر نمونه اندازه گیری شد. از ته بار هر نمونه در لوله برای مطالعات سیستولوژی و تعیین حضور سلول بدخیم پس از انجام رنگ آمیزی های پاپانیکولائو و گیمسا استفاده شد. اطلاعات به دست آمده توسط نرم افزار آماری spss مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت وحساسیت، ویژگی و کارآیی متغیرها تعیین گردید.یافته ها: 63 مرد (63 درصد) که بین 20 تا 94 ساله بودند (متوسط 61.55 سال) و 37 زن (37 درصد) که بین 32 تا 81 ساله بودند (متوسط 65.70 سال) مجموعه بیماران را تشکیل می دادند. بیماران به چهار دسته ذیل تقسیم گردیدند::i بدخیم = مالگنانت (21 بیمار). :ii پاراملیگنانت (9 بیمار). :iii آمپیم/پاراپنومونیک (12 بیمار) :iv سایر علل خوش خیم مانند نارسایی احتقانی قلب (chf)، نارسایی مزمن کلیوی (crf) و دیابت (58 بیمار). مقایسه میزان سه نشانگر تومورال بین گروهi (بدخیم = مالیگنانت که دارای سیستولوژی یا بیوپسی مثبت برای سلول بدخیم می باشند) و گروه ii (پاراملیگنانت که بیمار سرطان شناخته شده ای در بدن داشته ولی سیتولوژی مایع پلور و بیوپسی پلور منفی می باشد) اختلاف معنی دار آماری نشان نداد(p<0.05) ولی میزان این سه نشانگر تومورال بین گروه های i و ii با گروه های خوش خیم iii وiv دارای اختلاف آماری بود(p=0.000) .ca 15-3 در آستانه تشخیصی35 u/ml بالاترین کارآیی (89 درصد) را نشان داد و دارای حساسیت 80 و ویژگی 90 درصد، ارزش اخباری مثبت 82=(ppv) درصد و ارزش اخباری منفی 91=(npv) درصد بود.ca 19-9 در آستانه تشخیصی35 u/ml دارای بالاترین کارآیی (83 درصد) بوده و حساسیت 67 درصد، ویژگی 89 درصد، 74 درصد ppv= و 86 درصد npv= را به نمایش گذاشت.ca125 در آستانه تشخیص500 u/ml بالاترین کارآیی (78 درصد) را داشته و حساسیت 50، و ویژگی 88 درصد،65 ppv درصد و 79 npv درصد را نشان داد.استنتاج: از نشانگرهای تومورال می توان در افتراق پلورال بدخیم از خوش خیم استفاده نمود و از بین این سه نشانگر تومورال، ca 15-3 بیش ترین حساسیت، ویژگی و کارآیی را دارا می باشد.